ਮੋਦੀ-ਟਰੰਪ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਤਣਾਅ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਫੋਨ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ: ਜੈਸ਼ੰਕਰ

ਪੁਲਵਾਮਾ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਫ਼ੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ‘ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਧੂਰ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਅਤਿਵਾਦ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮੋੜ ਲਿਆ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਅੱਜ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖੂਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਵਹਿ ਸਕਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜ-ਨੁਕਾਤੀ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਤਿਵਾਦੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬਲੈਕਮੇਲ ਅੱਗੇ ਨਾ ਝੁਕਣਾ ਅਤੇ ਅਤਿਵਾਦ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

‘ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਧੂਰ’ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਨੇ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਵਿਚਕਾਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਫੋਨ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੋਦੀ ਨੇ 22 ਅਪਰੈਲ ਨੂੰ ਪੁਲਵਾਮਾ ਹਮਲੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ 17 ਜੂਨ ਨੂੰ, ਜਦੋਂ ਮੋਦੀ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਪਰ ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ ਕੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ।

ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਪਿਛਲੀਆਂ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰਾਂ ’ਤੇ 26/11 ਮੁੰਬਈ ਅਤਿਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨੀਤੀਆਂ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲਗਭਗ 40 ਮਿੰਟ ਦਾ ਭਾਸ਼ਣ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅਤਿਵਾਦ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ‘ਨਵੇਂ ਮਿਆਰ’ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ’ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਅਤਿਵਾਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਜੇ ਵੀ ਹੈ, ਪਰ ‘ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਧੂਰ’ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੜਾਅ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ।”

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਵੀਂ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਪੰਜ ਨੁਕਤੇ ਦੱਸੇ: ਪਹਿਲਾ, ਅਤਿਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ; ਦੂਜਾ, ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਅਤਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ; ਤੀਜਾ, ਅਤਿਵਾਦ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ; ਚੌਥਾ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬਲੈਕਮੇਲ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਝੁਕਿਆ ਜਾਵੇਗਾ; ਅਤੇ ਪੰਜਵਾਂ, ਅਤਿਵਾਦ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਗੁਆਂਢੀ ਸਬੰਧ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਖੂਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਵਹਿ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਸਾਡਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੁਖ਼ ਹੈ।”

ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਅਤਿਵਾਦ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਦੀ ਵਫ਼ਦਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਕੇ ‘ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਧੂਰ’ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਤਿਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਅਤਿਵਾਦ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜ਼ੀਰੋ ਟਾਲਰੈਂਸ ਦੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜੇ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕਜੁੱਟਤਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ’ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਮਤਭੇਦ ਨਹੀਂ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ।”

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਦੀ ਵਫ਼ਦਾਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਸਦਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਨੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਿੱਧੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਪਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਫ਼ੌਜੀ ਟਕਰਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।

Following the Pulwama attack, India’s military action against Pakistan, known as Operation Sindhur, marked a significant turning point in combating cross-border terrorism. External Affairs Minister S Jaishankar, in a Lok Sabha speech, emphasized that blood and water cannot flow together. He outlined a five-point approach, which includes a strict response to terrorist activities, refusing to bow to nuclear blackmail, and ensuring that terrorism and dialogue cannot coexist.

Discussing Operation Sindhur, Jaishankar clarified that Washington played no role in de-escalating the India-Pakistan tension in May. He stated that no phone call took place between Prime Minister Narendra Modi and U.S. President Donald Trump during that critical period. Jaishankar noted that Modi spoke with Trump on April 22, the day of the Pulwama attack, and again on June 17 when Modi was in Canada, but no conversations occurred in between.

Jaishankar criticized previous Congress governments for their handling of the 26/11 Mumbai terrorist attack and policies concerning Pakistan and China. His nearly 40-minute speech focused primarily on establishing new standards to tackle terrorism originating from Pakistan. He said, “The challenge of cross-border terrorism persists, but Operation Sindhur has ushered in a new phase.”

He detailed the five-point approach: first, terrorists will not be recognized as representatives; second, cross-border terrorism will face a firm response; third, terrorism and dialogue cannot go together; fourth, India will not yield to nuclear blackmail; and fifth, terrorism and good neighborly relations cannot coexist. He stressed, “Blood and water cannot flow together. This is our clear anti-terrorism policy.”

Jaishankar called for a unified approach within India to combat terrorism, stating that parliamentary delegations had visited various countries to inform them about Operation Sindhur and India’s zero-tolerance policy toward terrorism. He said, “We can only succeed in ensuring zero tolerance against terrorism if we have a unified voice in this country. There should be no differences on this issue.”

He further urged that the unity shown by parliamentary delegations abroad should reflect in the proceedings of the Lok Sabha. Jaishankar reiterated that Washington had no direct role in reducing India-Pakistan tension. He clarified that trade was not discussed in any conversations with the U.S., dismissing Trump’s claims that trade was used to prevent military conflict between the two nuclear-armed nations.